“Ik moet mij kwetsbaarder opstellen” zeggen mensen wel eens. Het is een mooie verantwoorde zin. Je komt het in alle bladen tegen en menig therapeut zweert erbij. Maar waarom? Als het koud is ga je toch ook met een dikke jas naar buiten. En voor de veiligheid stap je toch ook liever in een SUV dan op je fiets?
Brené Brown legt uit waarom. En dat kan ze.
Er zijn nogal wat dingen waar je je druk om kunt maken. En als je je in die dingen ook maar een beetje verdiept, kom je mensen tegen die zeggen dat er ook echt reden is om je druk te maken.
Zo ‘schijnen’ wij in een financiele crisis te zitten (ik zag zojuist weer een rij van 200 mensen staan voor een bakker die slechts 3 broden had en het aantal dode zwervers door de kou loopt op naar 100 per week), gaat het helemaal niet goed met het milieu (Zeeland stond alweer onder water vorige week en de zon schijnt al een jaar niet meer in Gelderland), definitief in je auto gaan wonen is razend populair omdat mensen dan geen hypotheek hoeven te betalen en dat bobbeltje op je arm is écht wel kanker hoor. Ik hoorde laatst dat er nu al tientallen ambtenaren per maand vermoord worden door woedende burgers en dat de overheid dat nog steeds in de doofpot stopt om die definitieve vertrouwensbreuk met het volk te voorkomen.
Er ligt een nieuw boek in de winkels: Handboek voor de moderne man. Geschreven door drie Nederlandse mannen. Ik werd helemaal blij bij het horen van die titel. Er verschijnen weinig boeken over man-zijn. Ik las het voorwoord… en legde het boek teleurgesteld weer weg.
Enkele delen uit het voorwoord: ” …nooit, nooit zullen we ons hardop afvragen waarom we zijn zoals we zijn. (…) mannenvriendschappen en vader-zoon relaties gaan zelden zover dat we ook onze persoonlijke ervaringen en gevoelens willen delen. (…) vrouwen weten per definitie veel van elkaar en van zichzelf. (…) in de huidige samenleving hebben we verantwoordelijkheden moeten afstaan aan de technologie en aan vrouwen (…) mannen zijn raadsels. Om zich verderop tot de lezer te richten met de woorden: “beste mede-herenslachtoffers”.
Het voorwoord is ronduit denigrerend en somber op het fatalistische af. Je wordt als man weggezet als de overbodige soort, die niet weet wat hij met zichzelf en zijn gevoelens moet.
De nrc.next schreef een artikel naar aanleiding van het handboek, met als titel: “De moderne man is in de war” Dat artikel was al een stuk vrolijker. Maar ook de nrc.next stelde: de moderne man weet niet hoe hij zijn emoties moet uiten. Is dat wel zo? En is het zo zwart-wit?
het is niet waar dat mannen geen emoties uiten
Het idee dat mannen geen emoties kunnen uiten, zit in onze cultuur vast als oude kauwgom op een stoeptegel. Het is niet waar dat mannen geen emoties uiten. Niet voor individuele mannen, en ook niet voor de man als soort. Mannen uiten terdege wel emoties. Wanneer je zegt dat mannen geen emoties kunnen uiten, en daarmee suggereert dat vrouwen het wel kunnen, dan veeg je alle emoties op een hoop. Je miskent wat de man goed kan en vrouwen minder goed kunnen. De manier waarop mannen emoties uiten is anders en ze hebben een andere voorkeur binnen de vier.
Er zijn vier primaire emoties: bang, boos, blij, bedroefd.
Er zijn voor mannen en vrouwen goede redenen om emoties niet te uiten. Ik denk dat het niet voor niets is dat we dat ook kunnen. Dat we die vaardigheid hebben. Omdat het de zaken soms namelijk veel simpeler houdt. Als je emoties niet uit:
Er zijn mij twee belangrijke redenen bekend waarom het goed is om emoties wel te uiten:
Om iets te kunnen uiten, moet je:
Dat vraagt de nodige oefening, zeker als je uit een gezin komt waar emoties als ‘overbodige ballast’ worden gezien. Maar je moet er zeker niet in doorslaan. Een man die denkt dat het louter uiten van al zijn emoties het belangrijkst is, die verzuipt. Die weet niet meer wat wijs is. Die belandt in eindeloze discussies (met vrouwen), wordt door mannen die een duidelijk doel hebben aan de kant gezet omdat ie ‘vertraagt’ met zijn tranen, of kan wanneer hij kwaad is alleen maar klappen uitdelen.
Niet het uiten van de emoties is het belangrijkst, het voelen en dragen van je emoties is dat. Gepast verantwoordelijkheid nemen, door soms wel te uiten en soms niet. Niemand anders ter wereld voelt wat jij voelt. Je gevoelens zijn van jou. Wees er zuinig op.
Kerst komt er weer aan. Kerst is, hoe je het ook wendt of keert, verbonden met familie. Voor de één omdat ie bij zijn ouders of schoonouders gaat eten, voor de ander omdat ie dat juist niet doet. En weer een ander zou wel willen maar heeft geen familie meer.
In het echt of in gedachten zijn we er bewust en onbewust allemaal mee bezig. Kerst laat je voelen of je erbij hoort of niet. Kerst laat je ook voelen waar je bij zou willen horen. Maar misschien kun je niet, wil je niet of durf je niet. Omdat hij of zij ook altijd komt en het dan niet gezellig meer is. Of ze hebben je niet gevraagd. Of je moet werken omdat zieke en oude mensen ook zorg nodig hebben met kerst.
Je krijgt ze gratis bij je geboorte: emoties. Het zijn de signalen die je vertellen hoe het met je is. En ik heb mij als puber wel eens afgevraagd wat ik toch met al die gevoelens moest, en met mij op die leeftijd vast vele anderen. Onlangs las ik ergens een kort stukje van George Thomson over de functies van emoties, dat ik graag in mijn pubertijd tegen was gekomen. Het is simpel, helder en stelt je in staat de juiste actie aan je gevoelens te koppelen.
bang, boos, blij en bedroefd
Emoties kunnen verdeeld worden in vier primaire emoties: bang, boos, blij en bedroefd. (Andere emoties zoals jaloezie, afgunst, schaamte, medelijden, wrok worden beschouwd als secundaire of samengestelde emoties omdat er denken aan te pas komt, en laat ik hier buiten beschouwing).
