Waarom gaan mensen scheiden?

Van de geliefden die trouwen gaat 38%* weer scheiden. En dat percentage stijgt nog steeds. In Amerika ligt het percentage al op 50%. Dat is hoog.

De opgegeven redenen voor al die scheidingen variëren nogal. Zo wordt in onderzoeken geldproblemen vaak genoemd. Zijn er evolutietheorieën die beweren dat mensen in essentie niet monogaam zijn. En er zijn ideeën dat mensen in de moderne-tijd hun partner inruilen zoals ze met hun mobiele telefoon doen; het nieuwste model nemen.

Bij veel verklaringen krijg ik het gevoel dat ze vooral over externe factoren of de biologie gaan. Ik geloof dat het antwoord dichterbij ligt.

“Na 20 jaar was de koek wel een beetje op” zegt niets over een werkelijke reden voor een scheiding

Een scheiding is veelal niet het gevolg van het huwelijk zelf, maar van dat wat partners bij aanvang geloven over de liefde.

Romantische liefde

Het is niet moeilijk verliefd te worden. Veel van ons overkomt het nog voor we voor de wet volwassen zijn. Een eerste blik, een gesprekje, een zoen, een vrijpartij, gevolgd door een gezamenlijke vakantie… je hebt zo verkering.

Eerste liefde gaat gepaard met vlinders, romantiek, zinderend lijflijk genot en de diepgevoelde belofte dat deze persoon het hélémaal is. Het doet iets magisch met je. Het is een wonderlijke toestand, vol hormonen en oxytocine in je bloedbaan. Je bent als een gezonde junkie. En bij je eerste liefde is die achtbaan het grootst, omdat je er onbevangen instapt.

Ik was ooit met mijn jeugdliefde in Parijs en stak in een kleine hotelkamer 100 waxinelichtjes voor haar aan. Het werd zo heet, onmiddellijk moesten alle ramen open en de kaarsen weer uit

Romantische liefde drijft op emoties en is daar van afhankelijk. Die emoties kunnen vreselijk sterk zijn, en je het gevoel geven dat álles goed komt in je leven. Maar ze blijven niet. De romantische liefde is als een klaproos die vergaat als je hem op een vaas zet.

Wanneer die romantische gevoelens dimmen, schrikken veel mensen. De honger naar die gevoelens willen ze dan op een andere manier gestild hebben. Daartoe grijpen ze onbewust terug op hun allervroegste ervaring met liefde; die van hun ouders voor henzelf. Of bij een gebrek daaraan het verlangen naar die ouder-kind liefde. En daar gaat het scheef.

Teruggrijpen op ouder-kind liefde is een logische reactie. Die liefde is een oerliefde. Maar die vorm van liefde ook van je partner verlangen, is te groot. Ouders tappen uit een volkomen andere bron dan liefdespartners. Ouders geven het leven door. Ze zijn (soms) zelfs bereid te sterven om te zorgen dat hun kinderen kunnen voortleven. Dat is een heel ander vaatje.

Romantische liefde is het beeld van twee mensen die tegen elkaar leunen, stapt er één opzij dan valt de ander om

In een liefdesrelatie delen partners slechts het leven, als gelijken. Ouder-kind liefde werkt daar niet. Voor ouder-kind liefde moet iedere partner bij zijn eigen ouders zijn. Niet bij zijn of haar partner.

Wetende liefde

Een blijvende liefdesrelatie moet wortelen en gronden. Dat volgt uit het besef dat een liefdesrelatie een gekozen relatie is; wetende liefde.

Wanneer ouders een kind krijgen, zijn ze ouders bij de geboorte. Het aanvaarden van een liefdespartner daarentegen is een keuze (daarom mag je bij een huwelijk JA of NEE zeggen). Een liefdesrelatie heb je met een collega-mens, een gelijke, één die per definitie niet perfect is. Een mens die op eigen benen kan staan en jou in principe niet nodig heeft. Wetende liefde is niet het gevolg van alleen gevoelens, maar van de keuze voor die bepaalde persoon.

Wetende liefde is het beeld van twee mensen die naast elkaar staan, op eigen benen

Wetende liefde is een relatie in het hier-en-nu die vrij is van hoop en daarmee vol van verantwoordelijkheid. Je beseft je dat je een mens gekozen hebt inclusief zijn of haar zonnige- én schaduwkant.

Doordat een liefdesrelatie een gekozen relatie is, is hij voorwaardelijk. Hij kan alleen blijven bestaan als er een uitwisseling van geven en nemen op gang komt. Een uitwisseling in oprechte aandacht, interesse, genegenheid, passie en seksualiteit. Beiden hebben de plicht een goede partner voor elkaar te zijn. Het is geen recht dat je op kunt eisen.

In de wetende liefde is de focus daarom op geven, want door te geven wordt een relatie rijker. Natuurlijk is er altijd een ander nodig om aan te nemen, maar de focus is op het geven. Het geven wordt daarmee een zich telkens vernieuwende bron van gevoelens en voedt zo de relatie. Dat geven is ook niet onvoorwaardelijk. Als de ander dat wat je geeft niet wil of kan aannemen, stopt de relatie uiteindelijk.

Passende partner

Wetende geliefden kunnen zeggen: “Als ik jou niet had… dan had ik een ander” en daar samen hartelijk om lachen

In de wetende liefde kies je voor je partner. Je kiest voor iemand die nooit perfect is en daarom moet iemand voldoende passend zijn om langdurig je naaste te kunnen zijn. Een benzine auto loopt niet lekker op diesel. Zo is het ook met mensen. Niet iedereen is passend, ook al lijkt dat soms wel zo in de romantische liefde. De wetende geliefde laat zich dus door veel meer leiden dan romantische gevoelens en weet die gevoelens op juiste waarde te schatten.

De wetende liefde is door zijn weten niet minder. Hij is anders. Op een bepaalde manier zelfs méér. Hij is steviger en kan meer hebben. Dus wanneer je partner zijn prachtige schaduwkant laat zien, weet je: jij koos hem/haar uit met alles er op en er aan.

* Bron: CBS 2013 Foto: Giorgio Fonda