Nieuwsberichten met als sleutelwoord: voelen

Het potje en het podium

Ik zit in een zaal met tweehonderd collega therapeuten. Op zo’n rode congresstoel; stapelbaar geen armleuningen. Vooraan op het podium staat Wibe Veenbaas. Een fijne leermeester. We krijgen allemaal de opdracht een gedicht te schrijven met als titel “Het is de aard van het bestaan, de dingen die niet overgaan.”

Ik begin te schrijven en zonder het op te merken, ben ik weer kind in onze oude keuken met de versleten houten vloer. Het is die dag dat mijn moeder het potje liet vallen. We zijn arm, maar mijn moeder staat erop toch biologisch te eten. Ze komt thuis met een volle tas en het potje valt over de rand.

Het is die dag dat mijn moeder het potje liet vallen

Het is dat ene potje, dat niet mág breken. Dat wat ik het liefste eet. Elke dag. Het broodbeleg van gemalen hazelnoten en rozijnen. Je moet weten dat zo’n potje tegenwoordig € 8,50 kost.
Ik buk en zeg dat ik alle scherven er wel uit zal halen. “Nee.” zegt ze. “Alles gaat in de vuilnisbak.” “Maar…” probeer ik nog. “NEE!”

Ik snap het niet. Maar weet dondersgoed wat dat betekent. Dat betekent dat ik het een hele maand niet kan eten. Och was papa maar hier. Die kocht gewoon een nieuwe. Papa heeft geld genoeg. Maar papa’s naam mag hier in huis niet genoemd worden. Hij is hier nog nooit binnen geweest.

Ruim voor tijd ben ik klaar met mijn gedicht. Ik kijk om me heen en zie veel mensen schrijven. Grappig zonet was ik me niet bewust dat we met zoveel zijn, nu weer even wel. Wibe geeft aan dat de tijd om is en vraagt wie er iets wil delen. Zo snel als mijn gedicht kwam, gaat ook mijn vinger omhoog.

Hij nodigt me uit en ik loop naar het podium. Bij de drie tredes omhoog veranderd er iets in mijn benen. Mijn lijf weet wat ik ga doen. Wanneer ik vooraan op het podium sta beginnen mijn knieën te knikken en wanneer ik wil spreken; komt er niets uit. Ik kan geen woord zeggen. Tweehonderd paar ogen kijken naar me. Zien een man waar geen woorden uit komen.

Wibe loopt naar me toe, gaat achter me staan en mijn lijf leunt zachtjes tegen hem aan. Mijn knieën stoppen met knikken, mijn keel stopt met knijpen. Wanneer ik denk dat hij weg zal stappen blijft hij nog even staan.

Ik kan voelen dat het goed doet, maar dat ik zo niet kan vertellen. Er is iets dat nog niet klopt. Hij stapt naar achteren. Alsof hij zonder woorden zegt: je moet het wel zelf doen, maar hoeft het niet alleen te doen.

Dan begin ik. Ik spreek over volle potjes en gevoelens van leegte. Het vervult me.

Foto: Gareth Hubbard, Unsplash

Kracht in kwetsbaarheid?

“Ik moet mij kwetsbaarder opstellen” zeggen mensen wel eens. Het is een mooie verantwoorde zin. Je komt het in alle bladen tegen en menig therapeut zweert erbij. Maar waarom? Als het koud is ga je toch ook met een dikke jas naar buiten. En voor de veiligheid stap je toch ook liever in een SUV dan op je fiets?

Brené Brown legt uit waarom. En dat kan ze.

Foto bad: emanuela franchini

Intimiteit

Leer je elkaar echt kennen als je veel bij elkaar bent? Wat is intimiteit? Hoe ver sta je toe dat iemand dichtbij komt? Dien je daar iets voor af te spreken? Waar liggen die grenzen? Is intimiteit minder intiem met een vreemde? Of juist intiemer?

In 1957 deden William Masters en Virginia Johnson een bijzonder experiment. Ze vroegen vreemden om elkaar uit te kleden. Meer dan 50 jaar later vroeg Tatia Pilieva aan vreemden hetzelfde te doen. Elkaar uitkleden en in bed stappen. Niets anders. Geen regels. Het resultaat is prachtig! Lees verder

De eerste en de enige keer dat ik dat voelde

Ik schuif met een dampende kop koffie aan bij het overleg met mijn collega’s. Iedere ochtend verdelen we de overlijdensmeldingen die we die nacht of de avond ervoor hebben gekregen. “Dit lijkt ons een interessante uitvaart voor jou”, zijn mijn collega’s het direct eens. De melding betreft een jongen van begin dertig die totaal onverwacht is overleden. Zijn mannelijke partner, die de overlijdensmelding doorgaf, woont bij mij in de buurt. Op veel fronten sluit deze situatie aan bij mijn eigen situatie.

Op het moment dat ik een melding aanneem, gaat bij mij de adrenaline stromen. Iedere keer weer. En dit is een extra spannende uitvaart. Want een onverwacht overlijden is toch vaak turbulenter dan wanneer mensen het overlijden aan zien komen. Ter voorbereiding van het gesprek rijd ik eerst langs het mortuarium, wat nerveus en zenuwachtig. Het hoort bij mijn werk, maar gek genoeg vind ik het mortuarium toch altijd een beetje eng.

Lees verder

Waarom gaan mensen scheiden?

Van de geliefden die trouwen gaat 38%* weer scheiden. En dat percentage stijgt nog steeds. In Amerika ligt het percentage al op 50%. Dat is hoog.

De opgegeven redenen voor al die scheidingen variëren nogal. Zo wordt in onderzoeken geldproblemen vaak genoemd. Zijn er evolutietheorieën die beweren dat mensen in essentie niet monogaam zijn. En er zijn ideeën dat mensen in de moderne-tijd hun partner inruilen zoals ze met hun mobiele telefoon doen; het nieuwste model nemen.

Bij veel verklaringen krijg ik het gevoel dat ze vooral over externe factoren of de biologie gaan. Ik geloof dat het antwoord dichterbij ligt.

Lees verder

Zweethut

“Ik denk dat ik een sauna in het bos ga bouwen”, zei Felix op de warmste nacht van de herfst.

“Ik ga met je mee”, zei ik.
“Ik ook”, zei Diego, een vriend van Felix.

De gedachte om de hele nacht in een bos te zijn, maakte me rustig. De laatste weekends spendeerde ik vooral in cafés met mijn voornaamste attributen: alcohol, sigaretten en andere verdovende middelen.

Felix zette een stoof op een open plek in het bos en gaf me een zaag: “Gaan jullie even takken zagen voor de sauna?”, vroeg hij ons. En zo stond ik om elf uur ‘s nachts de takken van een boom te zagen en dacht: dit is het leven. Geen verdovende middelen, geen vals lachende gezichten op feestjes. Leven is de takken horen kraken.

Lees verder

Het Ferrari gevoel

Ze was altijd druk en had altijd haast. Bij alles wat ze deed leek het of ze met een Ferrari door de stad scheurde en daarmee haar taken vervulde. Vol gas optrekken, met piepende banden door de bocht, uitwijken voor al die andere overbodige verkeersdeelnemers, en dankzij de ABS weer op tijd stilstaan voor het volgende verkeerslicht. Achttien uur racen per dag. Thuis en op het werk. Dag in dag uit. Week in week uit. Eigenlijk al haar hele leven lang. Slechts zes uurtjes slapen en ook daarin heftige dromen met bloedstollende achtervolgingsscenes. Angst om te falen. Angst voor afwijzing. Angst voor werkelijk contact. Altijd op pad. Altijd op de vlucht. Op zoek naar goedkeuring en acceptatie. De wereld lag ermee bezaaid, maar zij ging er zo hard aan voorbij dat ze het helemaal niet opmerkte.

En zo kwam ze ook bij mij. Ze deed haar verhaal ronkend en snel: dat alle anderen zo passief waren en dat zij alles zelf moest doen. Ze kon haar ergernis niet meer onderdrukken en dat droeg niet bij aan een oplossing, integendeel. De wanhoop in haar leven kon ze wel onderdrukken, maar ook dat hielp niet. Zij was Sterk. Snel, bijna Perfect, en ze deed het voor de Anderen. Ze offerde zich op. En ze beleefde er maar weinig vreugde aan. Maar het moest. Van wie? Geen idee. Het moest! Gewoon! Omdat het moest!

Of ik het onderhoud maar even wilde doen

Deze Ferrari was op. Er was heel veel achterstallig onderhoud. De dashboardlampjes knipperden rood en oranje, dus er moest iets gebeuren. Of ik het onderhoud maar even wilde doen. Niet voor haar, maar voor die anderen. Snel en perfect. Dan kon ze weer verder. Tijdens de intake bleef ze in de auto zitten met het gas erop, alsof ze bang was dat de motor zou afkoelen en dan minder zou presteren. Het was voor haar onmogelijk om even uit te stappen en de sleuteltjes aan mij te geven. Ze deed haar
verhaal op volle toeren. De uitlaat was niet meer helemaal fris, dus je kunt je voorstellen hoe dat klonk. Het was voor mij onmogelijk om zo contact met haar te maken. Ik stelde wel vragen en tikte tegen het raampje, maar ze verstond me niet; overstemd door de lekkende uitlaat en zwaar ratelende mechanica.

De lucht om ons heen begon door de uitlaatgassen al aardig te meuren. ‘Is dit wat er bij je thuis ook gebeurt?’ schreeuwde ik. De motor maakte even iets minder toeren. ‘Is dit wat jij wilt dat er gebeurt?’ Ze liet het gas abrupt los; de motor draaide nu stationair. ‘Is dit wat je huisgenoten willen dat er gebeurt? Vinden zij je nog wel aardig?’

Klik. Stilte.

Als jij de motor niet stilzet, dan kan ik er niet aan werken. Aan een oververhitte motor brand ik mijn vingers. Daar bedank ik voor.’ Ze begreep het. Met een heel klein beetje opluchting en een heleboel tegenzin. ‘Wat zou je eigenlijk willen?’ Ze keek weg en aarzelde. Rust? Liefde? Geborgenheid? Ze wist het niet goed. ‘Mooie doelen’ prees ik haar, ‘Ga je die zo bereiken?’
En pas toen, heel langzaam, draaide ze zich naar me toe.

een artikel van Rolf Torenbeek, Foto: Axion23

Geluk is niet te koop, wel vrij te verkrijgen

Als je alles hebt en toch niet gelukkig bent, weet je zeker dat het aan jezelf ligt. Tot die tijd is het hard werken om dat te ontdekken. Eerst moet je namelijk alles verkrijgen wat je nodig hebt, om vervolgens te constateren dat je misschien nog steeds niet gelukkig bent. Voor de een een wat langere en hardere weg dan voor de ander. Een collectieve illusie?

Aanwijzing 1: gelukkig word je niet, gelukkig ben je

De onbewuste gedachte over geluksverkrijging, is dat we eerst iets moeten hebben om gelukkig te kunnen zijn. Voorbeeld:

  • als ik een mooier huis heb, kan ik feestjes geven bij mij thuis en voel ik me geliefd
  • als ik een betere baan heb, kan ik mijn kinderen een zorgeloos leven geven en dan voel ik me rustig.
  • als ik een dak boven mijn hoofd heb, ga ik werk zoeken en voel ik me erbij horen.

Zo handelen komt niet voort uit gelukkig-zijn maar heeft als doel gelukkig-worden, te bereiken door het denken in de volgorde: hebben, doen, zijn.
Lees verder

Gezond wraak nemen

Veel mensen vinden dat je wraakgevoelens maar moet wegstoppen. Eronder houden en doorslikken, zogezegd. Maar zou wraak nemen ook iets goeds in zich kunnen hebben? Zit er een goede kant aan dat beladen woord?

Zin om wraak te nemen is, in zijn pure vorm, een streven naar evenwicht binnen een relatie. Wanneer wij iets goeds krijgen van iemand, willen we diegene ook iets goeds geven. Wanneer we gekwetst worden, willen we de ander ook kwetsen. Dat zijn twee kanten van dezelfde medaille.

Wij mensen hebben de primaire behoefte een balans van geven en nemen in evenwicht te houden. Dat is een kenmerk van een gezonde relatie. Relaties waarbij dit niet in evenwicht is, stoppen uiteindelijk.

mensen hebben de primaire behoefte een balans van geven en nemen in evenwicht te houden

Dankbaarheid en wreekbaarheid

Laat ik een voorbeeld geven. Wanneer je een leuk cadeau krijgt op je verjaardag, laat je zien dat je daar blij mee bent. Je laat iemand voelen wat het met je doet en wanneer je (op een later moment) iets terug geeft, is de balans van geven en nemen weer in evenwicht. Wanneer je daarbij iets meer teruggeeft dan je kreeg, groeit jullie relatie.

Deze balans van geven en nemen gaat ook op wanneer iemand ons iets aandoet. Dan willen we dat de ander voelt dat hij ons iets heeft aangedaan. Ook hier willen we iets in evenwicht brengen, we voelen een recht die ander ook iets aan te doen. Dat doe je door (hoe gek ook) met liefde te reageren en de ander iets minder aan te doen dan hij jou aandeed. Zo laat je de ander weten:
Je hebt me iets aangedaan, dat wil ik je laten voelen, maar ik wil graag in relatie met je blijven, daarom doe ik je iets minder aan dan je mij aandeed.

Voorbeeld 1: je hebt met iemand om 10:00 uur afgesproken. Diegene komt om 10:15 uur aanzetten met een slap excuus dat de houdbaarheid heeft van een geplukte klaproos. Je probeert uit te leggen dat je het vervelend vindt, maar het komt niet aan. Je kunt dan bij jullie volgende afspraak zélf 10 minuten te laat komen. Minder dan het kwartier dat jij op je bordje kreeg, maar je laat de ander zo wel voelen wat het met jou deed.

Voorbeeld 2: mijn lief maakte onlangs iets van mij stuk. Dat was helemaal niet haar bedoeling, ze lette even niet op, maar het was daarna wel onrepareerbaar stuk. Ze bood haar excuses aan, maar dat voelde als niet genoeg. Ik stelde toen voor de ze het zou vervangen door iets dat voor mij een gelijke gevoelswaarde vertegenwoordigt (en minder duur was dan dat wat stuk was). Daarmee ging ze akkoord en toen het nieuwe er was, was het voor mij weer helemaal ok.

Het moet wel van twee kanten

Er is één voorwaarde bij het herstellen van evenwicht op deze wijze. Die ander dient jouw wraak wel aan te nemen, zoals een cadeau of dankwoord ook aangenomen moet worden. Hij of zijn dient in de relatie met jou te willen blijven.

Wanneer de ander de wraak aanneemt, is de balans weer in evenwicht. Daarna kom je er niet meer op terug, want daarmee zou je zeggen dat jouw wraak niet goed genoeg was. Het is dus noodzaak het daarna te laten rusten. Zo houd je de relatie fris.

Voorkomen

Stel je heb iets doms gedaan, opzettelijk of per ongeluk, waar een ander flink last van heeft. Kun je dan voorkomen dat een ander wraak neemt? Jazeker. Je kunt tegen diegene zeggen: “Ik heb iets ergs gedaan. Wat kan ik voor je doen om het goed te maken?”. Dan stel je de ander in staat iets te bedenken dat de balans weer in evenwicht brengt.

Uitzonderingen

Wellicht probeerde je het ooit het evenwicht te herstellen en stopte die relatie. Dat kan. Wat er vaak gebeurt is dat iemand geen wraak neemt met als doel de relatie te herstellen, maar omdat hij zich ongelukkig voelt en nu vindt dat de ander ook ongelukkig moet zijn. Dat neigt meer naar fatalisme dan een wens de balans van geven en nemen te herstellen.

Dit kan zo ver gaan dat mensen zelfs een waas voor hun ogen krijgen en ze de ander het licht in de ogen niet meer gunnen. In extreme vormen leid dat tot mishandeling of zelfs moord. Ze reageren in dat geval niet vanuit kracht, maar vanuit macht.

In een goede relatie zorg je voor elkaar, zelfs in het wraak nemen.

een bijdrage van Jasper Jobse, Foto: Paul Wever Flickr

Laat je niet gek maken

Er zijn nogal wat dingen waar je je druk om kunt maken. En als je je in die dingen ook maar een beetje verdiept, kom je mensen tegen die zeggen dat er ook echt reden is om je druk te maken.

Zo ‘schijnen’ wij in een financiele crisis te zitten (ik zag zojuist weer een rij van 200 mensen staan voor een bakker die slechts 3 broden had en het aantal dode zwervers door de kou loopt op naar 100 per week), gaat het helemaal niet goed met het milieu (Zeeland stond alweer onder water vorige week en de zon schijnt al een jaar niet meer in Gelderland), definitief in je auto gaan wonen is razend populair omdat mensen dan geen hypotheek hoeven te betalen en dat bobbeltje op je arm is écht wel kanker hoor. Ik hoorde laatst dat er nu al tientallen ambtenaren per maand vermoord worden door woedende burgers en dat de overheid dat nog steeds in de doofpot stopt om die definitieve vertrouwensbreuk met het volk te voorkomen.

Lees verder

Verantwoordelijkheid nemen voor alles

Ik lees een boek met teksten van Gandhi. Dat is bijzonder inspirerend. Ghandi hield niet van halve pogingen of een beetje proberen onder kantoortijden. Tijdens het lezen dacht ik aan een bijzonder gesprek dat ik onlangs had. Daarin nodigde ik iemand uit om verantwoordelijkheid te nemen voor alles dat binnen zijn vermogen lag. Ik stelde hem voor dat hij verantwoordelijkheid zou nemen voor alles wat hij denkt, doet en voelt. “Tjeemig!” zei hij “Dan wordt het leven zwaar!?”

Zwaar? Hoe kwam hij daar nu bij? Maar hij meende het écht.

Lees verder

Niets horen, voelen of zien

Onlangs werd ik geïnterviewd. Zelfbenoemd stadsgastvrouw van Arnhem, Petra Else Jekel, en ik zaten aan de Rijnkade. Terwijl ik over het water uitkeek, een briesje door mijn haar voelde en het laatste zonlicht over mijn wang gleed, nodigde Petra me uit me in mijzelf te keren en daarna weer te voorschijn te komen met alles wat ik daarbinnen gevonden had. Het was een ontroerende gewaarwording.

Lees verder

De ingrediënten van een goede liefdesrelatie

Goede liefde vinden betekent goed zoeken met al je zintuigen, je intuïtie en je verstand. En als je hem of haar gevonden hebt dan begint het poetsen, polijsten en verzorgen en … nog eens poetsen, polijsten en verzorgen.

De liefde is een mooi ding en een groots ding, héél groots. En zoals grote gebouwen een meerjaren onderhoudsplan nodig hebben, heeft de liefde dat ook.

Dit is wat een goede relatie goed maakt en houdt:

Lees verder

Hij weet waar spons woont

Spons loopt naar de brievenbus. De postbode weet hem altijd goed te vinden, ook al woont hij helemaal niet op een zichtlocatie. Twintig brieven vandaag. Spons gaat er eens lekker voor zitten en opent de eerste brief.
Beste spons,

Ik schrijf je deze brief. Ik heb vaak geprobeerd om deze brief te sturen aan diegene voor wie hij eigenlijk bedoeld is. Maar ik kreeg al mijn brieven ongeopend retour. Ik heb vele adressen geprobeerd, verschillende postzegels en een leger aan postbodes. Ik ben zelfs op schrijfles geweest omdat ik dacht dat het wellicht aan mijn handschrift lag. Maar het mocht allemaal niet baten. Inmiddels is mijn frustratie daarover zo hoog opgelopen dat ik heb besloten de brief aan jou te schrijven. Bij jou komen alle brieven altijd binnen, is me ter ore gekomen. Bijzonder hoor.

Nou goed, de brief is dus niet voor jou bestemd, maar je moet je frustratie van je afschrijven want anders ontploft een mens. Toch? Nou, daar komt ie dan, he. En niet schrikken, want in het echt val ik best mee.

Ik vind jou een stom mens. Zo dat moest ik even kwijt. Lucht enorm op ook! Dank je wel.

Domino.
Spons zou spons niet zijn als hij geen aardig briefje terug zou schrijven. En zo geschiedde:

Beste domino,

Dank je wel voor je brief. Het klopt, ik ben een ontzettend stom mens. Soms vergeet ik het wel eens, maar het is zo vaak tegen me gezegd dat er toch een kern van waarheid in moet zitten. Fijn dat er altijd mensen zijn die je eraan herinneren.

Wat ik me nog afvraag:

Lucht het echt (maar dan ook echt) op, om een boodschap aan het verkeerde adres af te leveren?

Groeten van Spons.
Die dag beantwoordt Spons nog 19 andere brieven. Hij pakt 20 maagdelijk witte enveloppen uit zijn secretaire en likt de gom van de postzegels nat. Dan gaat hij zijn dagelijkse gangetje naar het postkantoor.
Nog geen twee dagen later krijgt hij weer een brief van Domino en 24 lotgenoten. Hij opent de brief van Domino als eerste en leest.
Beste Spons,

Wat een heerlijk gevoel dat ik mijn brief nu eens niet ongeopend retour heb gekregen. Dit bevalt me echt prima. In andere woorden: dit lucht me dus echt (maar dan ook echt) op. Wel moet ik zeggen dat ik inmiddels weer aardig wat dominostenen over me heen heb gekregen, dus ik moet weer even wat kwijt. Zit je er klaar voor? OK, dan.

Eigenlijk, Spons, vind ik jou een loser. Een loser van het ergste soort. Ik walg van je!

Zo, nu kan ik weer rustig ademhalen. Tot de volgende brief dan, he. Niet heel veel langer. Dus .. tot snel,

Domino.
Spons bedenkt dat Domino best een punt heeft. Is het eigenlijk niet een beetje zielig als je andermans woede met liefde incasseert? Dan ben je best wel een beetje een loser, vindt Spons. Spons wacht geen seconde langer en schrijft meteen een brief terug.
Beste Domino,

Een loser? Ja, dat ben ik. Je hebt gelijk (maar dan ook echt gelijk). Het is best wel dom om te reageren op brieven die niet eens voor mij bedoeld zijn. Hoe meer ik erover nadenk, hoe dommer en dommer ik het vind. Wat een loser, zeg!

Het zal niet meevallen, maar ik beantwoord geen brieven meer die niet voor mij bestemd zijn.

Bedankt dat je me de moed hebt gegeven om te stoppen!

Groeten van Spons.

Een bijdrage van Marina NoordegraafFoto: Flickr

Van jongen naar man

Als je als jongen geboren wordt, moet je op een gegeven moment de oversteek maken naar de mannenwereld. Je kunt niet eeuwig een ventje blijven. En als je baard begint te groeien, is het tijd.

Man worden doe je niet alleen door voor de eerste keer te ejaculeren, 18 te worden of je rijbewijs te halen. Daar is meer voor nodig. In niet Westerse culturen bestonden en bestaan er nog steeds inwijdingsrituelen om dat te doen. Grote rituelen als sprong naar het volwassen-zijn. Rituelen met veel pijn, die ook nog eens lang duren. Zo zijn er verhalen uit het oerwoud van jongens die uit hun hut weggerukt worden bij hun moeder. En als de moeder daarbij flink schreeuwt en jammert, is de oversteek naar de mannenwereld begonnen.

Je kunt niet eeuwig een ventje blijven. En als je baard begint te groeien, is het tijd.

Eenmaal los van de moeder word zo’n jongen zonder eten en met niet veel meer dan een mes en iets om vuur te maken door een groep mannen, onder leiding van zijn vader, diep het oerwoud ingebracht. Daar blijft hij een aantal weken alleen achter. Terug komen naar het dorp is geen optie. In het bos zoekt hij zijn eigen eten, maakt een eigen slaapplaats, beschermd zich tegen roofdieren en zorgt zelf dat hij het goed heeft. Er is niemand die hem helpt. Als hij gewond raakt moet hij zichzelf verzorgen.

Barbaars

Dit soort verhalen klinkt ons vaak nogal barbaars in de oren. En zo dacht ik er ook over. Ik vond het zelfs schromelijk overdreven. Ik vond op kamers gaan wonen en een beetje voor jezelf kunnen koken wel genoeg.

Tot ik zelf een aantal van dit soort initiatierituelen deed. In een andere vorm weliswaar. Mijn moeder woont sowieso niet in een hut. Ze wist niet eens dat ik van huis was. Het was gewoon in Europa, daar zijn ook bossen. Alle mannen waren voor de wet allang volwassen en ik mocht na afloop warm douchen. Maar de impact was groot. Ik ben er nog steeds blij mee. De blauwe plekken en bloeduitstortingen op mijn lijf nam ik graag voor lief. Wat ik precies deed ga ik je niet vertellen. Zulke dingen doen heeft alleen effect als je niets weet over wat je te wachten staat.

Het feest

Na een aantal weken wordt de jongen opgehaald uit het bos. Hij heeft de oversteek gemaakt en het is tijd voor het feest. Een groot feest en het hele dorp doet mee. Uitbundig en zonder inhouden. Dat betekent niet dat iedereen zich laveloos zuipt, nee dat betekent vooral dat er voluit gedanst en bewogen wordt. Door mannen én vrouwen. Want de oversteek naar de mannenwereld is er een die je vooral met je lijf maakt.

De man is er nu één van hen. Iedereen in het dorp weet het. Ook de moeder weet het. Haar kleine jongen, is niet meer haar kleine jongen. Hij is niet meer van haar. Hij is van zichzelf en hij hoort bij de mannen. Hij staat niet meer onder zijn vader, maar naast zijn vader.

Het nut

Als jongens dit ritueel doorstaan om mannen te worden dan moet het nut wel heel groot zijn. Dat klopt. Een jongen leert drie dingen:

  1. Hij leert voor zichzelf zorgen. Zijn moeder is er letterlijk niet meer en zijn vader ook niet.
  2. Hij leert verantwoordelijkheid nemen voor zijn emoties, met name angst, woede en fysieke pijn. Hij leert zijn emoties en gevoelens dragen.
  3. Hij leert waar hij thuis hoort, bij de mannen.

Het tweede is iets dat bijna vreemd is. Na de rituelen die ik deed, had ik het gevoel dat mijn emoties meer van mij waren. Ondanks dat ze niet in grote of vorm veranderd waren, is de impact die ze hebben kleiner. Alsof ik ze nu heb, in plaats van dat ze mij hadden. Ik schrik er vaak niet meer van. Ik weet dat ze er zijn, maar ik ben ze niet.

Het derde is bijna niet met woorden uit te leggen. Het is een groot gevoel van rust en stevigheid. Zoiets als uit een vliegtuig stappen en weer vaste grond onder je voeten voelen. Alleen wist je niet dat je vloog.

Als man sta je nu naast je vader. Je bent nog steeds zijn zoon, maar je bent niet meer kind. Je hebt bewezen dat je jezelf kunt redden en dragen. Je bent een man geworden in de lijn van alle mannen die jou voorgingen; je vader, opa, grootvader, enz.

Jongens-mannen

In onze Westerse cultuur hebben veel mannen deze oversteek (nog) niet gemaakt of niet kunnen maken. Omdat het niet meer in onze cultuur zit, maar ook omdat veel vaders al van jongs af aan (emotioneel) afwezig zijn. Deze jongens-mannen zijn overal. Ze hebben veel geduld en empathisch vermogen, maar worstelen vaak met agressie en angst. Ze zoeken naar verbondenheid, maar weten niet waar die te halen.

Ze hebben veel geduld en empathisch vermogen, maar worstelen vaak met agressie en angst

Wanneer deze jongens-mannen in een situatie terecht komen waar grenzen een grote rol spelen, dan ervaren ze dat vaak als lastig. Grenzen die al getrokken zijn kunnen ze moeilijk accepteren. En waar grenzen door henzelf getrokken zouden moeten worden laten ze dat soms na. Ze voelen simpelweg niet waarom beide belangrijk zouden kunnen zijn, hun wens op zichzelf te staan is namelijk groter. Je voelt ze dan ook vaak hunkeren naar erkenning, maar als ze die krijgen dan weten ze niet hoe ze hem aan moeten nemen. Alsof ze niet thuis zijn en de post het pakketje erkenning weer mee moet nemen.

Jongens-mannen kunnen er veel baat bij hebben een training te volgen of zich door een man te laten begeleiden. Want een man die de oversteek heeft gemaakt weet waar de eerste grenzen liggen; wie hij is en waar hij bij hoort. Deze man voelt zich gedragen door zijn man-zijn en de soort waarbij hij hoort.

Een bijdrage van Jasper Jobse, Foto: heymarchetti Flickr

Leven, is altijd op de grens

Het lijkt extreem wat deze mannen doen (en dat is het natuurlijk ook) en toch is het niet anders dan je baan opzeggen, die eerste zoen geven, emigreren, je muur knal-pimpel-paars schilderen of je kind geboren zien worden. Je maag draait zich er misschien bij om en je weet wellicht niet of het nu fijn is of juist niet. Maar de balans zul je later opmaken, daar is nu geen tijd voor. Wanneer je de beslissing hebt genomen staan al je zintuigen open. Je zult ze nodig hebben, want je weet niet wat er gaat komen. Je deed dit tenslotte nooit eerder. Eén ding weet je wel zeker: je leeft! Voluit, zonder inhouden!

Lees verder

Gewoon jezelf zijn

Er heeft vast al wel eens iemand tegen je gezegd dat je ‘gewoon jezelf moet zijn’. Heerlijk simpel klinkt dat. Alsof het koud is omdat er een raam open staat. Je doet het raam dicht… en voilá: je bent jezelf.

Dat het normaal is om zoiets tegen elkaar te zeggen kan alleen maar omdat het normaal is om niet jezelf te zijn. Je net iets groter, sterker, slimmer, zwakker of dommer voordoen dan je bent, is heel gewoon. Niet omdat we niet onzeker of zwak mogen zijn, maar omdat we denken dat we dat niet mogen zijn. Het mag wel, alleen niet iedereen zal vol liefde op je reageren.

Dit filmpje laat heel erg leuk, bijna hillarisch voelen wat dat is; jezelf zijn. Maar vooral laat het je voelen dat wij mensen zo graag ergens bij willen horen. Bij mannen met snorren in de automatenkantine bijvoorbeeld …

Lees verder

Ontmoeting met een engel

Calvinisme zit ons in de genen. Zelfs als je er rationeel afscheid van genomen hebt, kan het je nog wel eens bespringen, heel onverwacht. Soms is er een vreemdeling voor nodig om het bloot te leggen. Of een engel…

Lief zijn voor jezelf… Dat zit bij veel mensen niet echt in hun systeem. Voor anderen, ja, dat wel. Je kinderen, je ouders, je zieke buurvrouw. Dat valt allemaal in de categorie: ‘Heb uw naaste lief…’. Die boodschap hebben we op allerlei manieren meegekregen en dat maakt ons vermoedelijk redelijk sociaal.

Lees verder

Wraak

We dromen er stiekem allemaal wel eens van. Wraak nemen. Om iets recht te zetten (ook al weten we dat het nog krommer zal worden). Om eens en voor altijd af te rekenen (ook al zul je eeuwig in de schuld blijven staan). Om dit niet te laten gebeuren (ook al heeft het al plaats gevonden). Om het niet te accepteren… en dus iets te doen dat de ander ook niet zal accepteren.

Lees verder